 |
| Δυτική πρόσοψη του Μουσείο του Πράδο, με το άγαλμα του Βελάθκεθ μπροστά |
Το Μουσείο του Πράδο είναι μία από τις σημαντικότερες πινακοθήκες του κόσμου, αν και η συλλογή του περιέχει και άλλου είδους έργα όπως σχέδια, γλυπτά, διακοσμητικά αντικείμενα, όπλα και πανοπλίες, μετάλλια και νομίσματα, χάρτες, βιβλία.
Η συλλογή του Πράδο είναι τόσο πλούσια επειδή επρόκειτο για τη βασιλική συλλογή (οι βασιλιάδες ήταν σημαντικοί συλλέκτες τέχνης) από το 15ο αιώνα μέχρι το 19ο, και έτσι βλέπουμε ξεκάθαρα τις προσωπικές προτιμήσεις των Ισπανών βασιλιάδων όσον αφορά τα θέματα, τα είδη (πορτρέτα, θρησκευτικά κτλ.) και τους καλλιτέχνες.
 |
| Κύρια αίθουσα του μουσείου, με πίνακες του Ρούμπενς |
Η περίοδος στην οποία ανήκουν οι περισσότεροι πίνακες του Πράδο είναι το Μπαρόκ γιατί αυτός ο αιώνας (ο 17ος) συνιστά τη «Χρυσή Εποχή» της ισπανικής τέχνης, όχι μόνο στη ζωγραφική αλλά και στη λογοτεχνία. Ζωγράφοι του Μπαρόκ είναι ο Βελάθκεθ (ο δεύτερος με τους περισσότερους πίνακες στο μουσείο), ο Ρούμπενς, ο Μουρίγιο, ο Ριβέρα και ο Θουρβαράν.
Από τις αρχές του 16ου αιώνα, μετά τους Καθολικούς Μονάρχες (Φερδινάνδο και Ισαβέλλα) και την ανακάληψη της Αμερικής, η βασιλεύουσα δυναστεία ήταν ο οίκος των Αψβούργων, που προέρχονταν από την Αυστρία. Το 1700 πέθανε ο τελευταίος βασιλιάς, ο Κάρολος Β', χωρίς απογόνους, και μετά τον Πόλεμο της Ισπανικής Διαδοχής, το 1714 ήρθε από τη Γαλλία ο οίκος των Βουρβόνων, ο οποίος βασιλεύει μέχρι και σήμερα (με μερικές διακοπές).
Για να καταλάβει κανείς τη μουσειακή αφήγηση του Πράδο θα έπρεπε να ξέρει ορισμένα στοιχεία για το ιστορικό πλαίσιο. Πρώτον, κατά το 16ο αιώνα (Αναγέννηση) οι Ισπανία είχε ως εχθρό τον Προτεσταντισμό, ίσως περισσότερο από το Ισλάμ, αν και η τη ναυμαχία της Ναυπάκτου (εναντίον τους Οθωμανούς) υπήρξε επίσης σημαντικό γεγονός και το μουσείο έχει μερικές αλληγορίες με αυτό το θέμα. Επειδή οι βασιλιάδες της Ισπανίας είχαν εδάφη και στη Γερμανία και στις Κάτω Χώρες, όπου εξαπλωνόταν ο Προτεσταντισμός, πολλές φορές παρήγγελναν στους ζωγράφους τους θρησκευτικούς ή παραδειγματικούς πίνακες για να πείσουν στους υπηκόους τους να ακολουθήσουν τη «σωστή» θρησκεία.
Δεύτερον, το Μπαρόκ στην Ισπανία χαρακτηρίζεται από ένα δραματικό και επιβλητικό ύφος που προκαλούσε την συναισθηματική συμμετοχή του θεατή, καθώς και από θρησκευτικά και μυθολογικά θέματα, επανερμηνευμένα με έναν ειδικό τρόπο και πάντα στη διάθεση της αντιμεταρρύθμισης.
Τέλος, από το 1700 και μετά διαδέχονται ύφη όπως ο Νεοκλασικισμός, ο Ρομαντισμός, ο Ρεαλισμός κλπ. με πρωταγωνιστές τους Βουρβόνους, που δεν ασχολούνται τόσο πολύ με τα θρησκευτικά ζητήματα (η Φλαμανδία σταμάτησε να ανήκει στο ίδιο στέμμα με την αλλαγή δυναστείας). Στο Νεοκλασικισμό-Ρομαντισμό ανήκει ο Γκόγια, ο ζωγράφος με τους περισσότερους πίνακες στο Πράδο, μακράν, και που έζησε από τη μέση του 18ου αιώνα μέχρι αρχές του 19ου.
Ημερομηνίες:
- Βασιλιάδες της Ισπανίας: Οίκος των Αψβούργων (γέννηση - αρχή βασιλείας - θάνατος):
- Κάρολος Α': 1500 – 1516 – 1556
- Φίλιππος Β': 1527 – 1556 – 1598
- Φίλιππος Γ': 1578 – 1598 – 1621
- Φίλιππος Δ': 1605 – 1621 – 1665
- Κάρολος Β': 1661 – 1665 – 1700
- Βασιλιάδες της Ισπανίας: Οίκος των Βουρβώνων:
- Φίλιππος Ε': 1683 - 1700 - 1724
- Λουδοβίκος Α': 1707 - 1724 - 1724
- Φίλιππος Ε': 1683 - 1724 - 1746
- Φερδινάνδος ΣΤ': 1713 - 1746 - 1759
- Κάρολος Γ': 1716 - 1759 - 1788
- Κάρολος Δ': 1748 - 1788 - 1808
- Φερδινάνδος Ζ': 1784 - 1808 - 1833
- Ισαβέλλα Β': 1830 - 1833 - 1868
- Αναγεννησιακοί ζωγράφοι:
- Φρα Αντζέλικο: 1395 – 1455
- Τιτσιάνο: 1490 – 1576
- Τιντορέττο: 1518 – 1594
- Ελ Γρέκο: 1541 – 1614
- Μπαρόκ ζωγράφοι:
- Ρούμπενς: 1577 - 1640
- Ριβέρα: 1591 - 1652
- Θουρβαράν: 1598 - 1664
- Βελάθκεθ: 1599 - 1660
- Μουρίγιο: 1617 - 1682
- Ροκοκό, Νεοκλασικισμός, Πρώιμος ρομαντισμός:
- Γκόγια: 1746 - 1828